توضیحات
در بخش هایی از کتاب سفر بر گذشتنی (جلد 2) میخوانیم: ناصرخسرو اولین کسى است که سفرنامهی حج نوشته است و در هزاره‌ی پس از او کسان زیادى از کشورهاى مختلف و مذاهب متفاوت به حج رفته و همانند او سفرنامهی حج نوشته‌اند. سفرنامهی دکتر توکلى صابرى شرح سفر حج‌وى‌‌به مناسبت هزارمین زاد روز ناصرخسرو به دنبال اوست. او براى اولین‌بار مسیر سفر حج ناصرخسرو را به تدریج در طى هفت سال رفته و از روستاها، شهرها و کشورهایى که ناصرخسرو گذر کرده و از مزارها، مساجد، کلیساها، کا‌خ‌ها، قلعه‌ها، دژ‌ها و زیارتگاه‌هایى که ناصرخسرو بازدید کرده، عکس و فیلم گرفته و گزارش خود را از این دیدارها نوشته است. برخى از این عکس‌ها براى اولین بار منتشر می‌شوند. این کتاب سفرنامه‌اى در سفرنامه است، زیرا نه تنها شرح مفصلى بر سفرنامهی ناصرخسرو است، سفرنامهی حج نویسنده‌را نیز در بر دارد. در این کتاب بخش‌هاى مبهم سفرنامهی ناصرخسرو روشن شده و براى اولین بار نکات مهمى در مورد سفرنامهی ناصرخسرو گزارش شده است. در این کتاب خواننده با تغییراتى که پس از هزار سال در این مسیر رخ داده است، آشنا می‌شود. این کتاب پرتو تازه‌ای بر سفرنامهی ناصرخسرو می‌اندازد. دکتر توکلى صابرى در پایان این مسیر دراز سرانجام به دیدار پیر یمگان در بدخشان رفته است.
