توضیحات
مطالعات جدید دربارهی دولت، سیاست و جامعهی ایران غالباً برپایهی نظریههایی انجام گرفته است که برای مطالعهی جامعهی اروپایی پدید آمدهاند و همین باعث ناکامی آن نظریههای در تبیین برخی پدیدهها و رویدادهای تاریخی و اجتماعی ایران شده است. دکتر همایون کاتوزیان با توجه به این واقعیت، نظریهای جدید و متفاوت در این زمینه عرضه کرده است که تناوب پیوستهی استبداد و هرجومرج را ویژگی تاریخی سیاسی ایران میشمارد. در کتاب حاضر، این نظریه به طور تفصیلی و کامل و با تحلیل شواهد تطبیقی از تاریخ ایران و اروپا در زمینهی چگونگی مالکیت، قانون، مشروعیت، عصیان، تحرک اجتماعی و غیره عرضه شده است. سپس این نظریه، به عنوان الگوی جامعهشناسی تاریخی ایران، در مورد رویدادهای پایان قرن نوزدهم ایران به کار بسته میشود و شواهد فراوانی از رویدادهای این دورهی نسبتاً کوتاه در تأیید آن دیدگاه به دست میآید. نظریهی یادشده نیز به نوبهی خود در فهم و تحلیل وقایع و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران در این دوره راهگشاست.