کتاب درسنامه آزمون‌های کارشناسی رسمی دادگستری و قوه‌ قضائیه رشته صنایع گاز و گازرسانی نوشته مهندس میثم نوروززاده از نوآور

کتاب درسنامه آزمون‌های کارشناسی رسمی دادگستری و قوه‌ قضائیه رشته صنایع گاز و گازرسانی: مقدمه فصل اول / آشنایی با گاز طبیعی آشنایی با گاز طبیعی و تاریخچه مصرف آن در ایران و جهان 1-1 – منشاء پیدایش گاز طبیعی 1-2 – خصوصیات مهم گاز طبیعی الف – چگالی گاز طبیعی ب- سوختن گاز طبیعی پ – ارزش حرارتی گاز طبیعی ت- دمای احتراق گاز طبیعی ث – قابلیت اشتعال گاز طبیعی ث-1- فعل و انفعالات زنجیره ای ث – 2 – سوخت ناقص ث-3- احتراق ث -4 – انفجار 1-3 -انواع گاز سوخت 1-3-1-گاز سنتز (SYNTHESIS GAS) 1-3-2-گاز ساختگی (SUBSTITUTE NATURAL GAS) 1-3-3-گاز شهری (Town Gas) 1-3-4-گاز شیرین (SWEET GAS) 1-3-5-گاز ترش (ACID GAS) 1-3-6-گاز‌تر (Wet Gas) 1-3-7-گاز طبیعی (NATURAL GAS) 1-3-8-گاز طبیعی فشرده (COMIPRESSED NATURAL GAS) 1-3-9-مایعات گاز طبیعی (NATURAL GAS LIQUIDS) 1-4 -پالایش و آماده سازی گاز طبیعی برای مصرف 1-4-1- اکتشاف 1-4-2- استخراج 1-4-3- پالایش 1-4-4-شیرین سازی 1-4-5- نم زدایی 1-4-6-افزودن مواد بودار‌کننده به گاز 1-5- انتقال و توزیع گاز توسط شبکه خط لوله 1-5-1- نحوه حمل و نقل گاز طبیعی 1-5-2- واحدهای تقویت فشار 1-6- توزیع 1-6-1- سیستم‌های توزیع گاز 1-6-1-1- الف – شبکه‌های شاخه‌ای 1-6-1-2- ب- شبکه‌های حلقوی 1-6-1-3- ج – شبکه‌های مختلط (حلقوی و شاخهای) 1-7- آشنایی با ایستگاه‌های گاز تقلیل فشار 1-7-1- ایستگاه CGS 1-7-2- ایستگاه TBS 1-7-3- ایستگاه CGS-TBS 1-7-4- ایستگاه METERING 1-7-5- ایستگاه PCS 1-8- برخی ازتجهیزات مهم موجود در ایستگاه‌های تقلیل فشار عبارتند از 1-8-1- بودار‌کننده گاز 1-8-2- پیگ لانچر و رسیور 1-8-3- اسکرابر 1-8-4- فیلتر سپراتور 1-8-5- فیلتر خشک گاز 1-8-6-گرمکن‌های گاز 1-9-ذخائر زیرزمینی نفت و گاز 1-9-1-استخراج گاز 1-9-3-مشخصات و مزیتهای گاز طبیعی 1-9-4-فرآورش گازطبیعی 1-9-5-تفکیک گاز و نفت 1-9-5-1-گاز همراه با نفت 1-9-5-2-گاز محلول در نفت خام 1-10- مرکاپتانها 1-11- نم زدایی یا رطوبت زدایی 1-11-1- رطوبت زدایی با محلول گلایکول 1-11-2- رطوبت زدایی با ماده خشک‌کننده جامد 1-12-گاز طبیعی مایع (LNG) 1-12-1تاریخچه LNG 1-13-ظرفیت تولید گاز طبیعی 1-14-فرایند تولید در حلقه LNG 1-15-تکنولوژی هیدرات 1-16-پایانه‌های مایع و گاز سازی مجدد 1-17-ذخیره سازی گاز طبیعی مایع شده 1-18-اثرات زیست محیطی گاز طبیعی مایع شده فصل دوم / مبانی مهندسی 2-1-دستگاه‌های اندازهگیری 2-1-1-دستگاه اندازهگیری (SI) 2-1-2-دستگاه مهندسی انگلیسی 2-1-3-دستگاه اندازهگیری MKS 2-2-تعاریف پایه و خواص 1-2-2-جرم مخصوص یا چگالی ρ 2-2-2-چگالی نسبی 3-2-2-حجم مخصوص v 2-2-4-وزن مخصوصγ 2-2-5- ویسکوزیته یا گران روی μ 2-2-6-گرمای نهان تبخیر 2-2-7-گرمای مخصوص CF 2-2-8- فشار 2-2-9- فشار جو 2-2-10- فشار نسبی (psig) 2-2-11- فشار مطلق psia اینچ جیوه ” Hg اینچ آب (“wg) 2-2-12-مانومتر 2-2-16-مقیاس کلوین و رانکین 2-2-18-محاسبه مخلوط گازها 2-2-18-1-وزن مولی: برای محاسبه وزن مولی یک گاز مخلوط 2-2-18-2-حد بالا و یا حد پایین اشتغال 4-18-2-2-روابطه گاز کامل 19-2- دیگر روابط مفید 2-19-2-سرعت صوت در گازها 2-19-6-واکنش احتراق کامل متان، اتان، پروپان و بوتان 2-20- محاسبه و انتخاب مشعل 2-24- طرز کار مشعل گازی دمندهدار (فندار) 2-25- مشعل گازی اتمسفریک 2-26-اجزای مشعل گازی اتمسفریک 2-27-طرز کار مشعل اتمسفریک 2-28- روش‌های برآورد مصرف وسایل گازسوز فصل سوم / آشنایی با فرآیندهای پالایشگاه‌های گاز طبیعی 3-1- پالایشگاه گاز 3-2-گاز طبیعی 3-3- بخش‌های مختلف یک پالایشگاه 3-4- مسیر فرآوری گاز در یک پالایشگاه 3-4-1- تأسیسات دریایی 3-4-1-1- سکوهای سرچاهی 3-4-1-2- خطوط لوله دریایی 3-4-2- تأسیسات خشکی 3-4-2-1- واحدهای عملیاتی تصفیه پروپان تصفیه بوتان احیاء کاستیک – احیاء امین 3-5- واحد‌های صدور و تقویت فشار گاز 3-6- تأسیسات جانبی 3-7- واحد‌های Offsite 3-8- بحث و نتیجه‌گیری فصل چهارم شیرینسازی گاز طبیعی الف- هدف از جداسازی گاز H2S ب- هدف از جداسازی گاز CO2 4-1- فرایندهای شیرین سازی 4-2- فرایندهای جذب شیمیایی 4-3-فرایند 4-3-1-شرح فرایند واحد آمین 4-3-1-1- جداکننده ورودی 4-3-1-2- برج جذب یا تماس 4-3-1-3- ظرف جداسازی مایعات از گاز شیرین 4-3-1-4- ظرف تبخیر ناگهانی آمین 4-5- مبدل حرارتی آمین – آمین 4-6- برج احیاء 4-7-کندانسور 4-8- ظرف و پمپ جریان برگشتی 4-9- ریبویلر 4-10- پمپ‌های گردشی آمین 4-11- فیلترها 4-12- تانک واسط آمین 4-13- مواد شیمیایی الف – مونو اتانول آمین 4-14-مقدار گاز اسیدی جذب شده توسط آمین 4-15-برج احیاء 4-16-تخریب آمین 4-17-پاکسازی یا خالص سازی آمین 4-18-تشکیل کف در آمین 4-19-کاهش یا هدر رفتن آمین 4-20-واحد 101 4-19-1-شیرین سازی گاز طبیعی 4-19-2-مشخصات فرایندی 4-19-3- فرایند اصلی واحد 101 4-19-4- بخش جداسازی 4-19-5-بخش جذب 4-19-6- فلش درام آمین غنی از سولفید هیدروژن 4-19-7-برج جذب گاز سوخت 4-19-8-مبدل حرارتی آمین 4-19-9-بخش احیا حرارتی 4-19-10-خنک کننده گاز اسیدی 4-19-11-خنک کردن و ذخیره سازی آمین سبک احیا شده 4-19-12-سیستم پمپاژ آمین رقیق 4-19-13-تجهیزات فیلتراسیون آمین رقیق (101 – U – 102) 4-19-14- مجموعه تزریق ماده ضد کف فصل پنجم / مروری بر مبحث هفدهم مقررات ملی ساختمان 1-کلیات 5-1- کلیات 5-2-گروه‌بندی ساختمان ها 5-3- مقررات ویژه گازرسانی به ساختمانهای عمومی و خاص 4-5- طراحی سیستم لوله‌کشی گاز و انتخاب مصالح 5-5-اجرای سیستم لوله‌کشی گاز طبیعی 5-6- کنترل کیفیت،آزمایش،بازرسی،صدور تاییدیه،تحویل و تزریق گاز در سیستم لوله‌کشی گاز 5-7- نصب و راه اندازی وسایل گازسوز 5-8-دودکش‌های دستگاه‌های گازسوز ساختمان ها فصل ششم / فراورش گاز طبیعی 2-6-منابع گاز طبیعی از نظر ترکیبات 1-2-6-گاز باکتریایی 2-2-6-گاز حرارتی 3-2-6- گاز غیرآلی 3-6- سازنده‌های اصلی 4-6- تشکیل مخازن گاز طبیعی 5-6- مخازن نامتداول 6-6-عوامل مشاهده شده در اثر پیر شدن مخزن 7-6- توزیع جغرافیایی 6-8- ضرورت جداسازی ناخالصی‌ها از گاز 1-8-6- دی اکسید کربن 2-8-6- سولفید هیدروژن 3-8-6- سولفید کربونیل 4-8-6- مرکاپتان‌ها 5-8-6- دی سولفید کربن 6-8-6- دی سولفید دی آلکیل 9-6- ترکیبات گوگردی حلقوی در برش نفتا 1-9-6-نیتروژن 2-9-6-جیوه 3-9-6-گوگرد عنصری 6-9-4- هلیوم 10-6- کیفیت استاندارد گاز شیرین 11-6- فرآورش گازهای طبیعی ، بررسی متدها و شیوه‌های مختلف 12-6- فرآیندهای جداسازی 13-6- جذب توسط حلال 14-6- تخلیص توسط جذب سطحی 6-15-تراوایی گاز 16-6- جداسازی میعانات 17-6- آبزدایی 6-17-1- آبزدایی توسط تراوایی گاز 18-6- بازیافت مایعات هیدروکربوری 19-6- جداسازی گازهای اسیدی 6-20- سیستم فرآورشی تصفیه گاز با آمین 21-6- بررسی ساختار مولکولی آمین‌ها 22-6-سیستم فرآورشی مونو اتانول آمین 23-6- سیستم تصفیه گاز با دی اتانول آمین 24-6- فرآیند دی گلایکول آمین 25-6- فرآیند دی ایزو پروپانول آمین 26-6- فرآیند متیل دی اتانول آمین 27-6- بررسی مزایا و معایب تبدیل سیستم DEA‌، MEA و سولفینول و برتری استفاده آنهـا به جای یکدیگر 28-6- بررسی قدرت تصفیه، هزینه‌های سرمایه گذاری و هزینه‌های بهره‌برداری در سیـستم MEA وDEA های تصفیه گاز با Sulfinol 29-6- مقایسه بین سیستم‌های تصفیه گاز با MDEA و DEA 6-30-اثر جذب گازهای اسیدی در خواص فیزیکی آمین‌ها 1-30-6-اثر گازهای اسیدی در مقدار ویسکوزیته (گرانروی) آمین 2-30-6- اثر گازهای اسیدی در وزن مخصوص محلول آمین‌ها 3-30-6- اثر جذب گازهای اسیدی در PH محلول آمین 31-6- وظایف دستگاه‌ها در پالایشگاه گاز 1-31-6- تفکیک گرای گاز ترش ورودی 6-31-2- برج جذب (تماس) 3-31-6- دستگاه تفکیک گرای گاز شیرین 4-31-6- مخزن انبساط آمین 6-31-5- خنک کننده آمین 6-31-6- برج احیاء آمین 6-31-7- ریبویلر برج احیاء 8-31-6- کندانسور سیستم رفلاکس 9-31-6-جداکننده و پمپ سیستم رفلاکس 10-31-6- فیلتراسیون آمین 11-31-6- ریکلیمر 32-6- مروری بر انواع برجهای جذب واحدهای تصفیه گاز ترش 33-6- برج‌های جذب سینی دار 34-6- انواع سینی 35-6- مشخصات مکانیکی برج 1-35-6- قطر برج 2-35-6- فاصله سینی‌ها 3-35-6- ناودان، مجاری ریزش مایع 6-35-4-بند 5-35-6-جداره برج 6-35-6- بازده برج‌های سینی دار 36-3- برج‌های آکنده 37-6-طغیان 38-6- اندازه برج پر شده 39-6- انتخاب نوع برج 40-6-معرفی واحدهای یک پالایشگاه گاز ترش 1-40-6- واحد آب ترش و تثبیت مایعات نفتی 2-40-6- واحد تقطیر میعانات 3-40-6- واحد بازیافت گوگرد 4-40-6- واحد آب و بخار 5-40-6- واحد نیروگاه 41-6-شرحی از فرآیند شیرین‌سازی در واحدهای تصفیه گاز پالایشگاه گاز خانگیران 6-41-1- شمایی کلی از واحد تصفیه گاز در پالایشگاه شهید هاشمی نژاد 2-41-6- مسیر گاز به صورت کلی در واحد تصفیه گاز 3-41-6- مسیر گاز 90% 4-41-6-مسیر گاز 10%، گاز احیاء 6-41-5- مسیر بخار در واحد تصفیه گاز 6-41-6-مسیر آب در واحد تصفیه گاز 7-41-6- مسیر Start Up در واحد تصفیه گاز 6-41-8- مسیر Fule Gas در واحد تصفیه گاز 6-41-9 مسیر Power Gas در واحد تصفیه گاز 42-6- آلاینده‌های آمین 43-6- عوامل آلوده کننده آمین 6-44- نمک‌های مقاوم به حرارت 6-45- اندازهگیری نمک‌های مقاوم به حرارت 46-6- محصولات فساد 6-47-محصولات ناشی از فساد دی اتانول آمین 6-48- محصولات ناشی از فساد متیل دی اتانول آمین 6-49- مواد شیمیایی تزریقی 50-6- هیدروکربونها 6-51- ذرات ریز و معلق 52-6-منابع آلوده کننده آمین 53-6- آلودگی‌های آب جبرانی 54-6- آلودگی‌های جریان گاز 55-6- آلودگی‌های مشتق شده 6-56- اثرات آلودگی‌های آمین 58-6- روش‌های جداسازی آلودگی‌های آمین 6-58-1- فیلتراسیون 2-58-6- خنثی‌سازی 3-58-6- الکترودیالیز و تعویض یون 6-58-4-بررسی ریکلیم آمین 6-59- روش تقطیر در فشار اتمسفریک 6-60- ریکلایم حرارتی DEA و MDEA 61-6-روش و تجهیزات ریکلایم حرارتی آمین 62-6-ریکلایم آمین با استفاده از بستر تعویض یونی 63-6-عوامل فساد، تخریب آمین و تأثیر آن بر آمین 1-63-6- تأثیر محصولات فساد آمین در فرآیندهای شیرین‌سازی 2-63-6-کاهش ظرفیت تصفیه و شناسایی مکانیزم آن 3-63-6- اسیدهای موجود در DEA 6-63-4- واکنش‌های غیر قابل احیاء 64-6- فیلتراسیون آمین 1-64-6- فیلتراسیون آمین 6-64-2-نقش و اهمیت فیلتراسیون در واحدهای آمین 3-64-6- انواع فیلترها 1-3-64-6- Bed Filters 2-3-64-6- Cartridge Filter 3-3-64-6-Tube Filters 4-3-64-6-Filter Aids 4-64-6- مشخصات فیزیکی Perlite 5-64-6- فیلترهای ذغال فعال 6-64-6- احیاء ذغال فعال کارکرده 7-64-6-جداسازی مواد آلی سنگین و یا مواد محلول امولسیون شده در آمین 6-64-8- جداسازی هیدروکربن‌های موجود در آمین 11-3-5-4- نکات عملیاتی قابل توجه در بهره‌برداری از فیلترهای ذغالی 65-6-مشکلات عمده فرآورش واحدهای پالایش به کمک آمین 1-65-6-خوردگی در سیستم‌های تصفیه با آمین 6-65-2- واکنش‌های غیر قابل احیاء 3-65-6- کربونیل سولفاید 6-65-4- ناخالصی‌ها به صورت ذرات جامد 6-65-5-ایجاد کف در سیستم‌های پالایش 6-65-6-به حداقل رساندن dp در برج‌های جذب 7-65-6- خوردگی در ریبویلرها فصل هفتم / نم زدایی گاز طبیعی 1-7- لزوم جداسازی آب از نفت وگاز طبیعی 2-7- لزوم جداسازی آب از نفت و گاز طبیعی 3-7-انواع مختلف هیدرات و شرایط تشکیل آن 4-7-تعریف نقطه شبنم آب در گاز طبیعی 5-7- انواع روش‌های نم زدایی از گاز طبیعی 6-7- فرآیندهای مختلف نم زدایی از گاز طبیعی 1-6-7- روش جذب در مایع بوسیله مایعات جاذب الرطوبه 2-6-7- روش جذب جامد به وسیله جامدات جاذب الرطوبه 3-6-7- روش میعان نمودن آب، بوسیله فشردن و یا سرد کردن گاز 7-7- جذب آب توسط مایعات جاذب الرطوبه 1-7-7- انواع مختلف گلایکول‌ها 8-7- جذب آب توسط مواد جامد جاذب الرطوبه 1-8-7- انواع مواد جامد جاذب الرطوبه 2-8-7- سیلیکاژل 3-8-7- موبیل سوربید 4-8-7- آلومینای فعال 5-8-7- بوکسیت فعال 6-8-7- غربال مولکولی 7-8-7-پارامترهای مؤثر در انتخاب یک ماده جامد خشک‌کننده 7-9- اصول نم زدایی با مایعات جاذب الرطوبه 10-7- واحد گلایکول شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، فاز 2 و 3 11-7-سیستم‌های تزریق گلایکول 12-7-سیستم و عملیات آبگیری گلایکول در کارخانه‌هایی گاز مایع 13-7-انتخاب ماده مایع جاذب الرطوبه 14-7-معرفی واحدها و تجهیزات نم زدایی با گلایکول اصول طراحی و بهره‌برداری برج جذب با گلایکول 15-7-عملکرد مخزن انبساط 16-7-اصول طراحی و بهره‌برداری سیستم احیاء گلایکول 17-7-کنترل سیستم‌های گلایکول 18-7-نگهداری سیستم گلایکول 19-7-کاربرد گلایکول در سیستم انتقال گاز 20-7-استفاده از گلایکول در سیستم‌های تبرید برای تثبیت نقطه شبنم گاز طبیعی 21-7-استفاده از گلایکول در سیستم‌های برودتی به منظور جلوگیری از ایجاد هیدرات 22-7-نمونهای از سیستم فرآورشی با گلایکول در حرارت پایین 24-7-واحد نم زدایی شرکت پالایش گاز سرخون و قشم 25-7-شرح کلی واحد آبزدایی و تنظیم نقطه شبنم (واحد 400) 26-7-واحد احیای گلایکول و تزریق مجدد در مجتمع پارس جنوبی (واحد 102) 27-7-تجهیزات گلایکول رقیق 28-7-واحدهای بازیافت مونو اتیلن گلایکول 29-7-تجهیزات مونو اتیلن گلایکول تغلیظ شده 30-7- (102-D-105) مخزن گلایکول 31-7- واحد تنظیم pH و ممانعت از خوردگی (102-U-102 و 102-U-103) 32-7- راه اندازی اولیه2 (بعد از تعمیرات) 33-7- کنترل نقطه شبنم آبی در پالایشگاه فجر جم 34-7- واحد احیا گلایکول 35-7- مشکلات عملیاتی و روش غلبه برآنها در واحدهای نم زدایی با گلایکول 1-35-7-خوردگی در واحدهای گلایکول 2-35-7-فساد گلایکول و لزوم ایجاد سیستم فیلتراسیون 3-35-7-فیلتراسیون در سیستم گلایکول 4-35-7- فاسد شدن و آلوده شدن گلایکول 36-7-تصفیه گلایکول 37-7- حلالیت جریان گازی در محلول گلایکول 38-7-دلایل هرزرفت گلایکول و روش‌های کنترل آن 39-7- دلایل ایجاد کف در سیستم گلایکول 40-7- انواع مختلف کف درسیستم گلایکول 41-7- طراحی و نصب واحدهای گلایکول 42-7- اشکالات راه اندازی و از سرویس خارج نمودن واحد گلایکول 43-7-چگونگی از سرویس خارج نمودن واحد گلایکول 44-7-تجربیات عملیاتی سایر شرکت‌ها 45-7- تمیزکاری و شستشوی سیستم گلایکول 46-7- اصول نم زدایی از گاز طبیعی با مواد جامد 1-46-7-مقایسه سیستم‌های جذب آب بوسیله مایعات وجامدات جاذب الرطوبه 2-46-7-عملکرد سیستم‌های نم زدائی با مواد جامد 3-46-7-سیستم‌های نم زدائی با سه بستر خشک‌کننده 212 4-46-7- سیستم‌های نم زدائی با چهار بستر خشک‌کننده213 47-7-فرآیند احیا214 1-47-7-سیکل احیاء سیستم نم زدایی با مواد جامد 214 2-47-7-طبیعت جذب آب و هیدروکربورها، توسط مواد جاذب الرطوبه 214 3-47-7- عوامل مؤثر در فرآیند نم زدائی با بستر جامد 215 1- ظرفیت ماده خشک‌کننده 215 2- ظرفیت تعادلی یا استاتیکی 215 3- ظرفیت دینامیکی 215 4- ظرفیت مفید 215 4-47-7-عوامل مؤثر در کاهش ظرفیت ماده خشک‌کننده 216 48-7-انبساط بستر 216 49-7-نگهدارنده بستر 216 50-7-نکات طراحی کلی217 52-7-تنظیم نقطه شبنم آبی با استفاده از مولکولارسیو در پارس جنوبی (Unit#104) هدف واحد مذکورگرفتن آب گاز شیرین شده خروجی واحد 101 است، در این عملیات همچنین جداسازی جیوه از گاز نیز صورت می‌پذیرد. 217 53-7-دستورالعمل‌ها و بررسی‌های شروع به کار 221 54-7- ورود جریان به واحد 104 221 55-7- از سرویس خارج شدن واحد 104 222 1-55-7-زمان بندی از سرویس خارج شدن ایمن سیستم / تجهیزات 222 2-55-7-آماده کردن تجهیزات برای تعمیرات 223 فصل هشتم / نشتیابی و کنترل گاز 8-1-تعاریف 8-1-1-حد پایین انفجار (اشتعال) (L.F.L یا L.E.L) 8-1-2-حد بالای انفجار (اشتعال) (U.F.L یا H.E.L) 8-1-3-محدوده اشتعال (Flammability Limits) 8-1-4-مناطق خطرناک (Hazardous Areas) 5-1-8- Minimum Ignition Energy 6-1-8- (Part Per Million) P.P.M 7-1-8- احتراق (Ignition) 8-1-8- انفجار Explosion)) 9-1-8- Flash Point 10-1-8%- L.E.L 11-1-8- GAS % 2-8- گاز طبیعی 3-8- محدوده اشتعال گاز طبیعی 4-8- محاسبه حد بالا و حد پائین اشتعال یک گاز مخلوط 5-8- فلسفه و اهمیت کنترل نشت 1-5-8- الف) فلسفه کنترل نشت 2-5-8- ب) اهمیت و لزوم کنترل نشت 6-8- سابقه نشت یابی در جهان و در شرکت ملی گاز ایران الف) نشت یابی در جهان 7-8- الف- دوره ابتدائی نشتیابی 1-7-8- ایجاد حفره‌هایی متعدد در محوطه مشکوک به نشت 2-7-8- فانوسهای نشتیابی (Wolf Lamp): 8-7-ب- دوره پیدایش تکنیکهای نسبتا پیشرفته تر 8-7-ج- دوره جدید وتکنیکهای پیشرفته 8-7-د-تکنولوژی‌های آینده ب) سابقه نشت یابی در شرکت ملی گاز ایران 8-8-مقررات بازرسی نشت خطوط انتقال و شبکه‌هایی گاز طبیعی فصل اول: مقررات عمومی 8-8-1- طبقه بندی نشتها واقدامات لازم 8-8-1-1-طبقه بندی نشت‌ها 8-8-1-2- اقدامات لازم در هنگام برخورد با نشت 8-8-2- وسایل بازرسی نشت 8-8-3- گزارشات و آمار 8-8-4- بازرسی پیگیری 8-9-فصل دوم: مقررات بازرسی در خطوط لوله انتقال گاز 8-10-فصل سوم: مقررات بازرسی نشت شبکه‌هایی توزیع شهری و روستائی فصل نهم / دستورالعمل اجرا و راهاندازی شبکه‌هایی گازرسانی پلیاتیلن 9-1-دستورالعمل اجرا و راه اندازی شبکه‌هایی گاز‌رسانی پلی اتیلن 1-9-فصل اول: مراحل اجرای عملیات شبکه‌هایی گازرسانی پلی اتیلن 1-1-9- تجهیز کارگاه 3-1-9-تهیه مصالح شامل لوله، اتصالات، شیرالات و.. 4-1-9-روش بارگیری، حمل و نقل و تخلیه و انبار نمودن لوله، شیر و اتصالات (کلیات) 5-4-1-9- لازم است در پوش لوله‌های در لوله‌هایی حلقه ای و شاخه ای تا زمان جوشکاری بر روی لوله‌های باقی بماند 6-4-1-9- لوله‌هایی شاخهای 7-4-1-9- لوله‌هایی حلقه ای کلاف (کویل) 5-1-9- شکافتن آسفالت 6-1-9- حفر کانال (ترانشه) 7-6-1-9- طول کانال باز بنا بر مقتضیات مکانی و زمانی با نظر نماینده کارفرما تعیین می‌شود. 7-1-9-ریسه نمودن و ردیف کردن لوله‌های 8-1-9- جوشکاری (عملیات اتصال) 9-1-9- روش‌های بازرسی و آزمایشات مخرب 10-1-9-بازرسی و عملیات قبل از لوله گذاری 11-1-9-لولهگذاری و پر کردن کانال 12-1-9- بازسازی مسیر بحالت اولیه 13-1-9- عبور از تقاطع‌های اصلی – بزرگراه‌های، اتوبانها، راه آهن و رودخانه 14-1-9- ساخت حوضچه شیرها 15-1-9- نصب تابلو مشخصات 16-1-9- آزمایش نهائی، اتصال نهائی به شبکه گازدار و راه اندازی 2-9-فصل دوم: جوشکاری (عملیات اتصال) لوله‌هایی پلی اتیلن 1-2-9- آماده سازی لوله‌هایی پلی اتیلن قبل از عملیات جوشکاری 2-2-9- بازرسی لوله ها 3-2-9- تمیز کردن لبه لوله‌های 4-2-9- برش لوله‌های 5-2-9- جهت و انحراف لوله 2-5-2-9- لوله‌هایی وارده شده 6-2-9- تعیین صلاحیت جوشکار 7-2-9-جوشکاری (عملیات جوشکاری) لوله و اتصالات پلی اتیلن 8-2-9- روشهای جوشکاری لوله واتصالات پلی اتیلن 1-8-2-9- جوشکاری لب به لب( (BUTT FUSION 2-8-2-9- جوشکاری به روش الکتروفیوژن (ELECTRO FUSION) 3-9- فصل سوم: بازرسی و آزمایشات شبکه‌هایی گازرسانی با لوله‌هایی پلی اتیلن 1-3-9- بخش اول بازرسی‌ها 2-3-9-احراز صلاحیت جوشکاران و بازرسی دستگاه‌های و متعلقات جوشکاری بطریق الکتروفیوژن 3-3-9-بازرسی عینی (ظاهری) لوله و اتصالات قبل از جوشکاری 7-3-9- بخش دوم آزمایشات مخرب 8-3-9-روش نمونه گیری 9-3-9- تجهیزات، اهداف، آماده سازی نمونه‌های و روش انجام آزمایشات 10-3-9- ارزیابی جوش 11-3-9- گزارش آزمایشات 12-3-9- کلیات 2-12-3-9-دستگاه‌های و اجناس لازم 3-12-3-9-برنامه آزمایشات 4-12-3-9-ایمنی 5-12-3-9-اطمینان از درست کار کردن دستگاه‌هایی اندازه گیری 7-12-3-9-گزارش نهائی مراحل انجام آزمایش 13-3-9- روش انجام آزمایش 1-13-3-9-دستگاه‌های و لوازم اندازه گیری 2-13-3-9-نصب دستگاه‌هایی اندازه گیری 3-13-3-9-تمیز کردن شبکه 4-13-3-9-آزمایش مقاومت و نشتی 5-13-3-9-بررسی آزمایش پس از پایان مدت 48 ساعت آزمایش با فشار 100 پوند بر اینچ مربع، برای نتیجهگیری، چارت‌ها تحت بررسی قرار گرفته و از فرمولهای زیر جهت محاسبه استفاده می‌گردد‌. 6-13-3-9-آزمایش چهارساعته فصل چهارم: روش تزریق گاز و راه اندازی شبکه‌هایی گازرسانی پلی اتیلن (4BAR) 4-9- ملزومات تزریق گاز و راه اندازی شبکه‌هایی گازرسانی پلی اتیلن (4BAR) 1-1-4-9- مراحل راه اندازی شبکه‌هایی توزیع گاز 1-1-1-4-9- بازدید کلی 2-1-1-4-9- بازدید از شیرهای مدفون شامل 3-1-1-4-9- بازدید از شیرهای فولادی داخل حوضچه شامل 4-1-1-4-9- بازدید نقاط اندازه گیری پتانسیل در لوله‌هایی فولادی شبکه شامل 5-1-1-4-9- تهیه لیست نواقص مانع از تزریق گاز 2-2-4-9-بازدید مجدد پس از رفع نواقص 2-3-4-9-تجهیزات و نیروی انسانی مورد نیاز جهت یک گروه کار 1-2-3-4-9- لوازم مورد نیاز شامل 2-2-3-4-9- نیروی انسانی مورد نیاز 4-4-9- اتصال شبکه جدید به شبکه گازدار شامل 5-4-9- آماده کردن شبکه جهت راه اندازی شامل 6-4-9- تخلیه هوا و جایگزینی گاز 7-4-9-ترتیب انجام عملیات تزریق گاز در شبکه‌هایی گازرسانی پلی اتیلن (4BAR) فصل پنجم: ضوابط لوله گذاری در کوچه‌هایی کم عرض (باریک) با استفاده از لوله‌هایی پلی اتیلن 5-9- مشخصات و ابعاد کانال پیوست شماره (9-1)پروانه عملیات تخلیه هوا، تزریق گاز و راه اندازی شبکه‌هایی گازرسانی پیوست شماره (9-5)پارهای از نکات لازم الرعایه در عملیات repair / tie in شبکه‌هایی PE (روش slip over) پیوست شماره (9-3)حریم خطوط تغذیه و شبکه‌هایی توزیع گاز پیوست شماره (9-4)حریم خطوط تغذیه و شبکه‌هایی توزیع گاز در خارج از محدوده شهرها و روستاها فصل دهم / جلوگیری از خوردگی در خطوط انتقال گاز 10-2- بررسی علل جدایی پوشش از سطح لوله‌هایی فولادی 10-3-خوردگی در زیر پوشش‌های کاملا جدا شده به علت بروز CP Shielding 10-4- شناسایی مناطق Dishond در پوشش 10-5- روشهای تشخیص جدایی پوشش از خطوط لوله 10-6- شدت و زمان بروز پدیده شیلدینگ در پوشش‌ها و خوردگی لوله‌های 10-6-2-پوشش‌های قیری مانند قیر پایه نفتی و قیر ذغال سنگی 10-6-3-پوشش‌های نوار سرد پلاستیکی دو لایه با لایه PP / PE و همچنین لایه PVC 10-6-4-پوشش‌های پلی اتیلن سه لایه با لایه محافظ PP / PE 10-6-5-نوار‌های انقباض حرارتی به اختصار HSS 10-6-6-پوشش قیر اصلاح شده پلیمری 10-6-7-اگر پوشش مردود و عیب داشته باشد چه اتفاقی می‌افتد؟ 10-6-8-پیشنهادات فصل یازدهم / دستـورالعمـل بهره‌برداری و نگهداری خطوط انتقال و شبکه‌هایی گازرسانی 11- فصل اول: مقررات عمومی بهره‌برداری و نگهداری خطوط انتقال و شبکه‌هایی گازرسانی 11-1- اقدامات اضطراری 11-2- بررسی حوادث 11-3- بایگانی سوابق خطوط لوله و شبکه‌هایی گازرسانی 11-4-تعمیرات اساسی در خطوط لوله 11-5- انشعابگیری گرم از خطوط تحت فشار 2-5 در انشعاب گیری گرم باید ضوابط زیر دقیقا اجراء شود 11-6- تخلیه خطوط از هوا یا گاز 11-7- حفاظت از زنگ 11-8- متروکه نمودن یا بلا استفاده نمودن خطوط 2-8 هنگام قطع گاز یک مصرف کننده یکی از اقدامات زیر باید انجام شود 11-9- استفاده مجدد از خطوط متروکه 11-2-فصل دوم: مقررات ایمنی بهره‌برداری و نگهداری خطوط انتقال و ایستگاه‌هایی تقویت فشار 11-2-1-دامنه و کاربرد 11-2-1-1-کنترل حریم 11-2-1-2-کنترل مسیر 11-2-1-3-تناوب بازرسی از خطوط لوله 11-2-1-4-بازرسی نشت گاز در خطوط انتقال 11-2-1-5-تعمیرات نشت در خطوط انتقال 11-2-1-6-علائم خطوط انتقال گاز 11-2-1-7-ایستگاه‌هایی تقویت فشار 1-7 بازرسی و آزمایش شیرهای اطمینان 11-2-1-8-ایستگاه‌هایی تقلیل فشار فصل دوازدهم / مقررات ایمنی همسایگان ـ ‌عبور از تاسیسات در حال بهره‌بـرداری گاز 12-1- هدف 12-2- دامنه کاربرد 12-3- مسئولیت‌ها و ضمانت‌های اجرایی 12-4- تعاریف و اصطلاحات 12-6- شرح مقررات 12-6-1- کلیات 12-6-2-حریم خط گاز 6-2-2 حریم اختصاصی خطوط انتقال گاز 12-6-3- حریم تأسیسات صنعت گاز 6-3-1 انواع تأسیسات صنعت گاز 6-3-2 حریم اختصاصی تاسیسات صنعت گاز 6-3-3 حریم ایمنی تأسیسات صنعت گاز 12-6-4- حریم تأسیسات خطوط انتقال گاز در مجاورت خطوط توزیع و انتقال نیرو 12-6-6-حریم خطوط انتقال گاز در مجاورت خطوط لوله نفت و آب، معادن، تقاطع با رودخانه‌های و فعالیت‌های خطرناک 6-6-1 حریم خطوط انتقال گاز در مجاورت خطوط لوله نفت 6-6-2 حریم خطوط انتقال گاز در مجاورت خطوط لوله آب 6-6-3 حریم خطوط انتقال گاز در مجاورت معادن 6-6-4 حریم خطوط انتقال گاز در محل تقاطع با رودخانه‌های 6-6-5 انجام عملیات انفجاری در مجاورت خطوط انتقال گاز 12-6-7- حریم خطوط تغذیه و شبکه‌هایی توزیع گاز 12-6-8- راه‌هایی دسترسی 6-8-1 برای رسیدن به محدوده عملیات ساختمانی و انتقال ماشین آلات و سایر تجهیزات بایستی از جاده‌هایی عمومی مطابق مقررات جاری کشور استفاده گردد 12-6-9- تسطیح 12-6-10 جاده سرویس 12-6-11- حفر کانال 12-6-12- عبور از موانع و تقاطع‌ها 12-6-12-1- تقاطع با موانع هوایی 12-6-12-2- تقاطع با موانع زمینی 12-7-چک لیست ایمنی همسایگان، تاسیسات در حال بهره‌برداری نفت، گاز راهنمای ایمنی همسایگان – عبور از تاسیسات در حال بهره‌برداری نفت، گاز و. مقدمه 12-8. شرح مطالب راهنما 12-8-1 کلیات 12-8-2 فاز انتخاب مسیر و تهیه نقشه‌هایی اجرایی 12-8-3 فاز تجهیز کارگاه و استقرار ماشین آلات 12-8-4 فاز تسطیح 12-8-5 فاز تأمین تجهیزات 12-8-6 فاز گودبرداری 12-9 فاز انتقال لوله‌های، خم کاری و جوشکاری 12-9-1 فاز لولهگذاری 12-9-2 فاز تست فشار خطوط 12-10- فاز مرمت و تمیز کردن محوطه عملیات 12-11 نکات ایمنی کار در زیر خطوط هوایی برق فصل سیزدهم / آیین‌نامه‌ حفاظت‌ حمل‌ و نقل‌، ذخیرهسازی‌ و توزیع‌ گاز مایع‌ مقدمه‌ 1-13- فصل‌ اول‌ – تعاریف‌ 2-13-فصل‌ دوم‌: مقررات‌ حفاظتی‌ مخازن‌ حمل‌ گاز مایع‌ 3-13-سوپاپ‌ اطمینان‌ 4-13-لوله‌های و شیرها و اتصال‌ها 5-13- پایه‌های و مهارها 6-13- وسایل‌ اندازه‌گیری‌ سطح‌ مایع‌ 7-13- تلمبه‌های و کمپرسورها 8-13- صفحه‌ مشخصات‌ 9-13- وسایل‌ برقی‌ و روشنایی 10-13-یدک‌کشها و نیمه‌ یدک‌کشها 11-13-مخزن‌دار گاز مایع‌ در حال‌ تخلیه‌ 12-13-فصل‌ سوم‌: مقررات‌ حفاظتی‌ مخازن‌ ذخیره‌ سازی‌ گاز مایع‌ 13-13-فصل‌چهارم:‌ مقررات‌حفاظتی‌ تاسیسات‌ ذخیره‌سازی‌ و سیلندر پرکنی‌ گازمایع 14-13-فصل‌ پنجم‌ – مقررات‌ حفاظتی‌ پر کردن‌ و نگهداری‌ سیلندر توزیع‌ گاز مایع‌ و وظائف‌ توزیع‌ کنندگان‌ فصل چهاردهم / راهنمای الزامات ایمنی در عملیات هوازدایی تـزریـق گـاز شـرکـت ملی نفت ایران 1-14- مقدمه 2-14-هدف 3-14- دامنه کاربرد 4-14-تعاریف و اصطلاحات 5-14- نقش‌ها و مسئولیت‌ها 1-5-14- مدیران عامل 2-5-14- ادارات بهره بردارى، عملیات، نگهدارى و تعمیرات، بازرسى فنى و HSE 3-5-14- اداره مسئول نگهدارى و تعمیرات خطوط لوله 4-5-14- ادارات بازرسى فنى 5-5-14-اداره HSE 6-5-14- اداره حراست 6-14- الزامات اختصاصى ایمنى در عملیات هوازدایى / تزریق گاز فصل پانزدهم / صادرات گاز طبیعی 15- مروری اجمالی بر صنعت گاز 1-15-میزان ظرفیت پالایشگاهی گاز طبیعی کشور 2-15- میزان مصرف گاز طبیعی در کشور 1-2-15-اولویت اول: مصرف داخلی ( خانگی ، تجاری و صنعتی) 2-2-15-اولویت دوم: استفاده از گاز طبیعی به جای فراورده‌هایی نفتی 3-2-15-اولویت سوم: تزریق گاز طبیعی به مخازن نفتی به منظور برداشت میانی 3-15-صادرات گاز طبیعی 1-4-15-انتقال گاز با خطوط لوله و کاربرد فناوریهای نوین 327 2-4-15- انتقال گاز با خط لوله و کاهش هزینه‌های 3-4-15- تقویت با لایه‌هایی کامپوزیتی 4-4-15- بهینه‌سازی شبکه خطوط لوله گاز طبیعی با شبکه‌هایی عصبی مصنوعی 5-15-آنالیز‌های چیدمان شبکه خطوط لوله 6-15-گاز طبیعی مایع شده (LNG) 1-6-15- گاز طبیعی مایع شده LNG 2-6-15- روش‌های صنعتی تولید LNG 3-6-15- بررسی تحولات اخیر تکنولوژی و کاهش هزینه‌های 4-6-15- تحولات قریب الوقوع آیندة تکنولوژی LNG 1-4-6-15-. سیستمهای شناور تولید LNG 2-4-6-15- تاسیسات شناور تبدیل مجدد به گاز 7-15-حساسیت‌های خریداران (قراردادهای طویل المدت) 8-15-لزوم کاهش ریسک پروژه 9-15- دی متیل اتر DME 10-15-مقایسه ویژگیهای DME با LNG، LPG و نفت کوره 11-15- روش تولید DME از طریق آبزدایـی (دی هیدرات کردن) متانول 12-15- ال پی جی LPG 13-15-مزایا و معایب مصرف ال.پی.جى 14-15-عیبهاى مصرف ال.پی.جى عبارتنداز 15-15-جی تی الGTL 1-15-15- فناوری GTL 2-15-15- تولید گاز سنتز (Syngas) 3-15-15-تولید هیدروکربن‌های خطی 15-15-4-مرحله پالایش و بهبود کیفیت هیدروکربن‌های خطی 16-15- عوامل موثر بر سودآوری پروژه‌هایی GTL 1-16-15- قیمت گاز طبیعی 2-16-15- بودجه و رژیم مالی دولت‌های مالک گاز 3-16-15- هزینه‌هایی عملیات جاری 4-16-15- کیفیت گاز 5-16-15- مدت زمان کارکرد سیستم 17-15-برخی پروژه‌هایی مطالعاتی در جهت کاهش هزینه‌هایی GTL 18-15-جمع‌بندی فصل شانزدهم / راهنمای ایمنی مصرفکنندگان گاز طبیعی 16- آشنایی با ماهیت گاز طبیعی و خواص آن 1-16- شناخت گاز طبیعی 2-16- خصوصیات مهم گاز طبیعی 3-16-قابلیت اشتعال گاز طبیعی 4-16-دمای اشتعال گاز طبیعی 5-16-سوختن گاز طبیعی 6-16-سوختن ناقص گاز متان 7-16-آشنایی با تجهیزات 8-16-رگولاتور 9-16-کنتور 10-16-شیر اصلی 11-16-لوله‌کشی 12-16-مهمترین موارد قابل توجه درحین مصرف گاز 13-16-ترموکوپل 14-16-نکات ایمنی در مورد کنتور، رگولاتور و شیرها 1-14-16-الف- کنتور و رگولاتور الف: رگولاتور 2-14-16-ب: کنتور 15-16- مشخصات مواد و مصالح مصرفی درشیرها 16-16-شیرها و محل نصب آنها 17-16-نقاط مصرف (سرهای انتهایی) 18-16- نصب و راه اندازی وسایل گازسوز 1-18-16-کلیات 2-18-16-مسئولیت 3-18-16-تنظیم دستگاه گازسوز 4-18-16-گازهای قابل اشتعال 5-18-16-امکان تخلیه گازهای حاصل از احتراق 6-18-16-کافی بودن ظرفیت لوله کشی 19-16-نصب دستگاه‌هایی گازسوز 20-16-ممنوعیت نصب 21-16-قابلیت دسترسی به دستگاه گازسوز و فاصله‌هایی لازم قابلیت دسترسی برای تعمیر 23-16-دودکش‌ها و نکات ایمنی آنها 1-23-16-دودکش 2-23-16-تعاریف 8-23-16-دودکش‌های دستگاه‌هایی گازسوز ساختمانها 9-23-16-ضوابط مربوط به نصب دودکش‌ها 24-16-برای جلوگیری از خطرات ناشی از سوختن ناقص وسایل گازسوز و گازگرفتگی به این نکات دقیقاً توجه شود. 25-16-آزمایش دودکش 26-16-آشنایی با گاز منو اکسید کربن (CO) 1-26-16- گاز منو اکسید کربن 2-26-16-علائم مسمومیت با گاز منواکسید کربن 3-26-16-علائم مراحل پایانی و نزدیک به مرگ 4-26-16-چرا مونواکسید کربن این‌قدر خطرناک است؟ 5-26-16-گروه‌هایی در معرض خطر 6-26-16-چگونگی برخورد با مسمومیت ناشی از گاز منواکسید کربن 7-26-16-معمول ترین منابع تولید گاز CO 11-26-16-چه زمانی نیاز به پزشک داریم؟ 12-26-16-اثرات افزایش کربوکسی هموگلوبین خون 13-26-16-ده (10)گام ایمنی برای مقابله با گاز مونوکسید کربن 27-16-خطرات گاز طبیعی برای مصرفکنندگان 1-27-16-آتشسوزی 2-27-16-انفجار 3-27-16- گازگرفتگی 28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده از انواع وسایل گاز سوز 1-28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده از اجاق گاز 2-28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده از بخاری های گاز سوز 3-28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده ازروشنایی 4-28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده از سیستم حرارت مرکزی 5-28-16-نکات ایمنی در مورد استفاده از شومینه‌هایی گازی 29-16-تغییرات و تعمیرات 1-29-16-تعمیر و جابجایی وسایل 2-29-16-تعمیر سیستم لوله کشی گاز داخل ساختمان پیوست شماره 1 منابع و ماخذ انتشارات نوآور ناشر تخصصی کتاب های نظام مهندسی