کتاب حقوق جزای اختصاصی مدرسان شریف نوشته حسین گرامی ـ محمود اشرافی

حقوق جزایی یا حقوق کیفری، یکی از انواع گروه حقوق عمومی است که از لحاظ ضمانت اجرا به نظر، خشن‌ترین نوع از انواع گرایش‌های حقوق است ولیکن در همین دستة به ظاهر خشن مفاهیمی چون تفسیر به نفع متهم، ممنوعیت شکنجه، حق سکونت متهم، اصل شخصی بودن کیفر و اصولی از این دست به چشم می‌خورد که مداقه  در کنه آن، حقوق جزا را از هر شعر و اثر هنرمندانه‌ای لطیف‌تر و نتیجه بخش‌تر می‌سازد. اهمیت حقوق جزایی سبب گردیده است که مطالعه آن در دانشکده‌های حقوق علاوه بر تدریس و تعلم بسیاری از واحدهای درسی جزایی، در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری در گرایشی تحت عنوان حقوق جزا و جرم‌شناسی تداوم یابد و جاذبه‌های این مطالعات سبب شده که بسیاری از دانشجویان به مطالعه در این زمینه چه برای اندوخته علمی صرف ـ دانش برای دانش‌ـ و چه برای استفاده از دانسته‌ها برای آزمون‌های کارشناسی ارشد و دکتری و آزمون‌های مشاغل حقوقی چون وکالت و سردفتری و قضاوت بپردازند. در میان مباحث حقوق جزایی، حقوق جزای اختصاصی به تعبیری مهم‌ترین بخش حقوق کیفری است که در آن اعمال و رفتارهای مجرمانه توصیف، ارکان آن تعریف و مجازات آن مشخص می‌گردد و این اهمیت در آزمون‌های حقوقی نیز نمایان است و درس حقوق جزای اختصاصی، یکی از مباحث پر ضریب و مهم آزمون‌های کارشناسی ارشد و مشاغل حقوقی است ولیکن آنچه ما را در میان انبوه متون حقوق جزای اختصاصی به تحریر این کتاب واداشت مواردی است که بیان آن از جهت ذکر برخی از ویژگی‌های مجموعه حاضر خالی از لطف نیست: 
1) در میان مباحثی که تحت عنوان حقوق جزای اختصاصی در دانشکده های حقوق تدریس می‌گردد،  مباحثی از حقوق جزای اختصاصی مانند حدود و بسیاری موارد مورد سؤال در آزمون‌ها قرار گرفته و می‌گیرد. در این مجموعه سعی بر آن بوده که این مباحث از مهم‌ترین و صحیح‌ترین منابع جمع‌آوری و با تکیه بر اصل قانونی بودن و تکیه بر متون اصلی قانون به شرح و تفصیل و تبیین آن پرداخته شود. 
2) در ذیل عنوان حقوق جزای اختصاصی، تألیفات زیادی به رشته تحریر درآمده است که از یک سو دسترسی به تمامی آن‌ها برای همه داوطلبان میسر نیست و از طرف دیگر مطالعه تمام آن‌ها از زمان و فرصت داوطلب آزمون‌ها خارج است. علاوه بر آن شناخت منابع اصلی و کامل و منابع مطمح نظر طراحان آزمون‌های حقوقی برای هر داوطلب ممکن نیست. در این مجموعه سعی برآن بوده است که از تمامی مطالب و گلچین مطالب اصلی و مطرح که مد نظر طراحان بوده استفاده شود و به زبانی ساده و قابل درک بیان گردد. 
3) در این مجموعه تلاش ما آن بوده که نهایت ساده‌نویسی و بیان معانی الفاظ فقهی و حقوقی را رعایت کنیم تا دانشجویانی که از رشته‌های غیرمرتبط با حقوق در آزمون‌ها شرکت می‌کنند بتوانند از این مجموعه استفاده نمایند. 
4) برخی عقیده به علم نبودن حقوق دارند و دلیل آن را هم تغییرات و تحولات پی‌درپی قوانین و در نتیجه تغییرات و تحولات پی‌درپی حقوق می‌دانند ولی در پاسخ به این خرده، گفته شده که فرق است میان قانون و حقوق. استاد دکتر پرویز صانعی در کتاب حقوق جزای عمومی به درستی بیان داشته‌اند: «حقوق‌دان، قاضی و وکیل خوب و موفق، کسی است که بتواند به کمک توانایی فکر خود هر قانون جدید و هر پرونده حقوقی و کیفری را که به خاطر جمع آمدن شرایط خاص، الزاماً مسائل جدید را شامل می‌شود، مورد بررسی و تجزیه و تحلیل خلاقانه قرار دهد.» ولیکن نظر به اینکه عموماً مخاطبان این کتاب، داوطلبان آزمون‌های حقوقی و دانشجویان هستند، تلاش نمودیم تازه‌ترین قوانین و آراء وحدت رویه را در کتاب ذکر کنیم و به تجزیه و تحلیل آن بپردازیم و در هر چاپ، رسالت خود را به روزرسانی این بخش کتاب می‌دانیم. 
6) وجود مثال‌ها و تست‌های تألیفی مجموعه حاضر از ویژگی‌های این کتاب است که سبب می‌شود مفهوم مجرد حقوقی در ذهن خواننده ملموس و عینی گردیده و با مثال‌هایی شبیه سؤالات آزمون‌های حقوقی به درک و فهم آن بپردازد.
7) در بخش پایانی کتاب، دیات و برخی دیگر از دسته‌بندی‌های جرایم در قالب جدول آورده شده تا این مباحث که اولاً در تدریس در دانشکده‌ها از آن غفلت می‌شود و از طرف دیگر بخش مهمی از آزمون‌های حقوقی را به خود اختصاص می‌دهد، برای داوطلب با جدول و نمودار تفهیم نماییم.
8) در پایان هر فصل سؤالات آزمون‌های کارشناسی ارشد سراسری و دانشگاه آزاد و آزمون و وکالت مربوط به موضوع آن فصل با پاسخ کاملاً تشریحی گرد‌آوری شده است.
با توجه به عوض شدن قانون مجازات اسلامی و پیچیدگی‌های حاصله چاپ کتاب به درازا کشیده، اما سرانجام این تلاش‌ها مثمرثمر واقع شد و مطالب به صورت کامل در اختیار دانش‌پژوهان عرصه علم حقوق قرار گرفت.